Vigo suspende en salud mental, al menos, en lo que tiene que ver con los tiempos para acceder a una primera consulta y a una segunda terapia sucesiva. Son datos proporcionados por el Colexio Oficial de Psicoloxía de Galicia, desde donde advierten de la necesidad de reformular el modelo asistencial además de contratar a más profesionales, que hacen falta para llegar al ratio mínimo que recomienda la Organización Mundial de la Salud.
Recientemente, el COP hizo públicos los datos asistenciales en terapia clínica en Galicia, siendo los de Vigo los menos esperanzadores: Para acceder a una primera consulta en el área viguesa pasan entre nueve y 12 meses, mientras que, para una segunda, pueden discurrir de seis a 12 meses.
Si se compara con la vecina Pontevedra, en ésta los tiempos son mucho más aceptables: Para una primera consulta el tiempo de espera puede ser de un mes, mientras que, para una sucesiva, puede oscilar entre los tres y los cinco meses.
Sea como fuere, lo cierto es que A Coruña, Ferrol, Santiago de Compostela, Lugo, Ourense y a Boa Vila mejoran el dato de la ciudad olívica, por lo que es necesario poner el foco en este problema, pues cada vez son más las personas mayores de 16 años las que demandan atención psicológica, que es la franja de edad que se tiene en cuenta a la hora de elaborar estos datos. En este sentido, no obstante, los profesionales remarcan que en lo que tiene que ver con atención infanto-juvenil, Vigo no sería la peor área.
José Berdullas, vocal de la Xunta de Goberno en el COPG, confirma que Vigo es la ciudad en la que más se tarda en proporcionar a los pacientes este servicio: "Non só é importante o tempo que tarda a persoa en ser atendida por primeira vez, senón a frecuencia do tratamento. Vigo ten o peor dato con moito, porque estamos a falar de entre seis e 12 meses", remarca el vocal.
Mujer estresada trabajando en casa.
Una contratación que no ha sido suficiente
No obstante, Berdullas insiste en que, en los últimos años, se ha dado una contratación importante de psicólogos clínicos dentro del Sergas. "No plan galego de saúde mental 2020-2024 se contrataron sobre 45 profesionais. Pasamos de algo máis de 90 a 140. Sen embargo, incluso así, non chegamos ao que se recomenda", lamenta.
Desde el COPG remarcan que son varios los factores que explicarían el aumento en la demanda de consultas en psicología clínica: Se ha dejado de estigmatizar la terapia, al tiempo que se han sucedido varias crisis económicas y una pandemia. "Todo isto fixo que a poboación estea peor no que ten que ver coa saúde mental", remarca el vocal del COPG.
29 profesionales en Vigo
Según los últimos datos del Colexio de Psicoloxía, en Vigo habría unos 29 profesionales de la psicología clínica amparados por el Sergas: La ratio sería de 5,13 psicólogos clínicos por cada 100.000 habitantes -siendo la gallega de 5,2, por lo que estaría por debajo-. En este extremo, la recomendación internacional sería de 12 por cada 100.000.
Para darle la vuelta a esta situación, desde el COPG llevan años haciendo propuestas para lograr una atención más eficaz. "Pensamos que é necesaria unha revisión de modelo, ademais de incrementar o número de profesionais, obviamente", explica José Berdullas. "O primeiro lugar ao que acode unha persoa cando está mal é o centro de Atención Primaria, pois aí deben estar os psicólogos clínicos. Así se poderá atender dun xeito rápido e accesible", anota.
Con respecto a lo anterior, incide Berdullas, el problema no pasa porque un médico de atención primaria dé una baja por ansiedad o por el número de este tipo de bajas, sino que radica en el tiempo y lo que se hace durante las mismas: "Se collemos un problema depresivo ou ansioso leve, e o atendemos de xeito inmeditato, debería resolverse nun tempo de dous meses con consultas entre quincenais e semanais. Se estas consultas estamos falando que poden extenderse ata os catro ou os dez anos... ¡Non ten sentido! Se durante a baixa atendemos adecuadamente, a maior parte dos problemas da persoa se van solventar e o paciente continuará coa súa vida", concluye. "Tamén defendemos que as persoas deben acudir ao psicólogo clínico cando é necesario, non para calquera cousa. É dicir, nos casos nos que as persoas, logo de telo intentalo e debido a unha dificultade importante, non poden continuar, por si soas, coa súa vida normal ", anota.
Desde el COPG consideran que, en este momento, sería necesario contratar a 100 profesionales más en el ámbito gallego.